تجارت جهانی/ سیده مهدیه هاشمی: رویه آمارســازی و عددسازی گویی به عادتی متداول و عادی در مناطق آزاد تجاری و صنعتی تبدیل شــده است. در تازه ترین مورد، منطقه آزاد ارس بدون ارائه هیچ سند و مدرکی و حتی انتشار شفاف اطلاعات، اعلام کرده کـه تراز تجاری‌اش در بین مناطق آزاد، رتبه اول را دارد و مثبت ۳۷۰ میلیون دلار است. اگر این نرخ را در ارزش دلار روز چهارشــنبه، سوم اسفند ۱۴۰۱ یعنی عدد۵۰هزار تومان بازار آزاد ضرب کنیم به عدد 18 هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان می رسیم؛ دقت کنیم که این عدد، تازه تفاوت صادرات و واردات در این منطقه آزاد اسـت. به عبارت دیگر، عدد صادرات بیش از این اسـت و قطعا چندین برابر این عدد را شامل می شود!
تراز تجاری 18 هــزار میلیارد تومانی!
به گزارش تجارت جهانی ،با فرض اینکه بخشی از مواد اولیه از خارج کشور وارد می‌شود یا حتی کودهای شیمیایی مثلا وارداتی است، می توان عدد تراز مالی را با مقیاس ریال در نظر گرفت. ســوال اینجاست که منطقه آزاد ارس، چه میزان تولید دارد که توانسته، 18هزار و 500 میلیارد تومان فقط تـراز تجاری مثبت را در ده ماهه امسال به ثبت برساند؟ دقیقا چه صادر کرده و چه وارد کرده است. به هر حال اینجا از صادرات مجدد صحبت نمی کنیم، وقتی بحث تراز تجاری یک منطقه آزاد به میان می آید، منظور صادرات محصولات و خدمات تولیدی همان منطقه است.
تراز تجاری یا عددسازی تجاری!
به نظر می رسد یا مدیران منطقه آزاد ارس، منظور از تراز تجاری را نمـی دانند یا ارزش ۳۷۰ میلیون دلار را نمـی دانند. به هر حال، با این نرخ تـورم، هر کالایی در منطقه آزاد ارس تولید شده، با تورم سراسر کشور منطبق است. پس کالاهای تولیدی با ارزش روز دلار، محاسبه خواهد شد! با توجه بـه اینکه هنوز یک مـاه از ادعای بدون سند و مدرک تراز تجاری مثبت منطقه آزاد قشم نگذشته است، حالا ارس با این رقم بالای تراز تجاری یعنی ۳۷۰ میلیون دلار وارد میدان شده اسـت. نکته جالب اینجاست که خبرنگار تجارت جهانی در گفتگو با سازمان منطقه آزاد ارس با جمله این که قرار نیست جزییات صادرات و واردات را منتشـر کنیم، مواجه شده است! بــرای هفته نامـه تجارت جهانی بسـیار خوشــحال کننده اســت که اگر تراز تجاری منطقه آزاد ارس واقعا مثبت۳۷۰ میلیون دلار است، جزییات صادرات و واردات را برای افکار عمومی منتشر کنند. گمرک منطقه آزاد ارس اگر ادعایی درباره تراز تجـاری دارد می تواند با سـند و مدرک، دقیقا مثل سازمان گمرک کشــور، اتاق بازرگانی ایران و حتی مرکز آمار ایران، بگوید چــه کالاهایی به مقصدهای بین المللی صادر کرده است؟! کدام کشورها، مقصد تجاری کالاها و محصولات منطقه آزاد ارس است؟ ارزش ریالی و وزن کالاها چقدر است؟ یک سوال دیگر این است که اگر فرض را بر این بگیریم که ارزش تراز تجاری دست کم دو برابر برابر ارزش کل صادرات باشـد یعنی منطقه آزاد ارس در طول ده ماهه سال ۱۴۰۱چیزی حول و حوش ۳۴ هزار میلیارد تومان کالا تولید کرده است!
آمارهای مدیرعامل پیشین
محسن نریمان سال گذشــته، ارزش صادرات قطعــی ارس را تا بهمــن ۱۴۰۰ ، ۲۲۴ میلیون دلار اعلام کرده بود و علی نوید، معاون اقتصادی و سرمایه گذاری منطقه آزاد ارس در ۱۸ بهمن ۱۴۰۱ در گفتگو با رسـانه ها در نشســت خبری ارس اکسپو ۲۰۲۳ ،اعلام کرد که صادرات صد در صد امسال نسبت به سال گذشــته افزایش یافته است! یعنی ۲۲۴ میلیون دلار به ۴۹۸ میلیون دلار رسیده است! آیا این به واقعیت نزدیک است که منطقــه آزاد ارس بــا ۲۴۰ واحد صنعتی (بنابر اعلام معاون اقتصادی و سرمایه گذاری منطقــه آزاد ارس) بتوانند هر کــدام بطور متوسط، دو میلیون دلار تولیــد محصول داشته باشد؟
کل ارزش صــادرات کشــور در ده ماهه۱۴۰۱ ،حدود ۴۳ میلیارد دلار بوده اســت. ارزش صادرات منطقــه آزاد ارس هم حدود ۵۰۰ میلیون دلار تخمین زده می شود؛ این یعنی ۱۶/۱درصد صادرات کشــور از منطقه آزاد ارس، انجام شده است! این در حالی است که در ســال های گذشــته، گفته می شد که ارزش کل صادرات مناطق آزاد کشور، کمتر از یک درصد کل صادرات کشور است! امیدواریم مدیــران مناطق آزاد ارس، مدارک و اســناد صادرات خود را منتشر کنند!
آمار ثبت شده در سایت گمرک چه میگوید؟تراز ارس، منفی ۲۴۰میلیون دلار است!
بررسی اطلاعات ثبت شده بر روی سایت گمرک ایران نشــان می دهد که همه چیز، خلاف گفته های مدیــران منطقه آزاد ارس است. آنچه اعداد و آمار ثبت شده برای جلفا و نوردوز نشان می دهدکه در ده ماهه ۱۴۰۱ ،کل صادرات منطقه آزاد صادرات ۲۵۳,۹۳۹,۱۳۷ دلار و واردات ۴۹۴,۶۶۰,۱۲۳ است. این به معنای آن است که تراز منفی ۲۴۰,۷۲۰,۹۸۶ دلار است!
سخنگوی پیشین گمرک کشور چه می گوید؟
ســید روح اهلل لطیفی، سخنگوی پیشین گمرک کشور در گفتگو با تجارت جهانی می گوید:« تراز تجاری کشور در ده ماهه ۱۴۰۱ ،منفی اســت و اینکه تراز تجاری منطقه آزاد ارس ، مثبت باشد جای تامل و بررسی دارد.لطیفی که در حال حاضر سخنگوی باشگاه تجاری ایران و آفریقا اســت، می افزاید: تمام آمار صادرات و واردات کشــور بر روی سایت گمرک ایران، موجود و مورد تایید است».
درخواست از سازمان بازرسی برای بررسی و راستی آزمایی ادعای سازمان منطقه آزاد ارس
به نظر می رسد جریانی نفوذی که پیشتر رهبر معظم انقلاب هم به آن اشاره کرده بودند ســعی در فریب افکار عمومی و محکم کردن صندلی های قــدرت در ارس دارد؛ جریانی که هر چیزی جز صداقت و واقعیت را مقدم بر حفــظ قدرت مــی داند و ســعی دارد تا با آمارسازی، در مسند قدرت بماند. لازم اســت که نهادهای نظارتی همچون ســازمان بازرسی کل کشــور به مساله ورود پیدا کنند و واقعا بررســی کنند کــه آیا واقعا سازمان منطقه آزاد ارس،۳۷۰ میلیون دلار در دهه ماهه ۱۴۰۱ ،تراز تجاری مثبت به ثبت رسانده است؟
